De hopbeuk dankt zijn naam aan de vruchten die in de zomer aan de boom verschijnen. Het zijn nootjes die in grote, witgroene, hopbelachtige vruchten zitten en tot laat in het najaar in de boom blijven hangen.
De hopbeuk wordt een brede boom met een grillige kroon. In april bloeit de boom met geelgroene berkachtige katjes. De vruchten in de zomer zijn de opvallende hopbellen. Het blad is groen en heeft een licht behaarde onderzijde die in de herfst naar geel verkleurt.